 |
| Sabit ABDYLI |
(Skicë e shkruar në variantin normativ dhe dialektor)
Gjinkallat nuk pushonin këngën. Vapullim sa të zihej fryma. Lulet e gjethet e perimeve në kopsht tim nga të nxehtit ulën kurrizin. Verë e nxehtë këtu, acar e dimër Atje. Fluturojmë me makinë asfalti të valët. Kolona e veturave në ngutje drejt drurëve çufrak, plazhit me rërë e ujit të oqeanit. Zëmë vend nën hije e lisave gjetheshumë. Pak përtej, deti pafund. Sakaq një therje vetëtimë me dhembje më përshkoi tejetej këmbës së djathtë. Ah, mendova, do ketë shi pas gjithë këtij të nxehti. Dhe nuk vonoi, mbi kodrën gjelbëroshe, si kope delesh të trembura erdhën re të shumta duke marrë ngjyrën e murrme në të zezë. Poshtë detit era rrëmbyeshëm nisi të fishkëllente bregut, vala të njomë rërën e përflakur e spërkatur bregun, furtuna bartur gjethet e thara dhe krijuar duna rëre si tallaze deti. Pas pak nisi një shi me pika të rralla. Kolona e makinave në ikje. Shiu sa vinte e ngadalësonte goditjet në xhamat e makinës. Shiun e furtunë sakaq e përpinë malet dhe poshtë fushës na shkeli syrin ylberi shtatëngjyrësh. Ditë vere ma, shpejt mrrolet e buzëqesh qielli!
Auckland, janar 2018
DITË VERE MA
Gjinkallat nuk nalnin kangën. Zapullimë sa të zihej fryma. Lulet e gjethet e perimeve në kopshtin tem nga të nxehtit u kalamenden. Verë e nxehtë këtu, ftoft e dimën Atje. Fluturojmë me limuzinë asfaltit valë. Kolona e limuzinave vraponte drejt dushkajave çufrake, plazhit me ranë e ujët e oqeanit. Zumë ven nën hije t’lisave gjetheshum. Pak manej, deti pafund. Pa prit nji therrje me dhembje m’shkoi si vetima tejepërtej kambës së djathtë. Ah, mendova, do ketë shi mbas gjithë këtij të nxehti. Dhe nuk vonoi, mbi kodrën e mblueme me bari jeshil, si kope delesh të trembuna erdhën re të shumta tuj marrë ngjyrën e murrme në të zezë. Poshtë detit era rrëmbyeshëm nisi me fishkllue bregut, vala me njomë ranën e përflakun e stërpik bregun, furtuna tuj çue sa anej sa knej fletet e dushkut t’thatë dhe krijue duna rane si tallaze deti. Pas pak nisi nji shi me pika të rralla e t’mdhaja. Kolona e kerreve kish marrë vrapin. Shiu sa vinte e ngadalësonte të ramet në xhamat e limuzinës. Shiun e furtunën sa çel e mshel sytë e përpinë bjeshkët dhe poshtë fushës na shkeli synin ylberi shtatëngjyrësh. Ditë vere ma, shpejt mrrolet e buzëqesh qielli!
 |
| Faruk Tasholli |
(Parodi sipas Nolit te madh)
Ç'asht ajo pa kunorë n'kokë
E rrëzueme shesh për tokë,
Flokëlëshueme fytyrëzanë
Që në kangë i thoshim nanë?!
Ç'asht ajo në diell e ngelun
Me lëkurën e shpervjelun,
Ç'asht ajo që za s'po qet
Tek e rjepin djemtë e vet?!
Rjepeni e mos kurseni
Asht ngjitun mos i leni,
Zyrtarë grykësa të pangeshëm
Gjeneralë me ushtarë t'rrejshëm,
Mbahu nan-o rri krekosun
Para djemve t'armatosun,
Do me kmesa do me thika
Që s'i ndal turpi as frika!
Rjepeni e mos u ndalni
Asnji grimcë mos ia falni,
Prefektë rrenca rjepacakë
Deputetë o bothcullakë;
Ju ministra kavalera,
Ju që vidhni në tendera,
Ju që rrini krye shtetit-
E ia rritni pagat vetit!
Ç'asht ajo që ka ulë kr't
Kush i pari ia nxjerr sytë,
Seç po shtyhen kush me shky
Kush n'Europë e kush n'Azi!
Rrinë gojëlidhun akadamikët
Kur e çojnë zanin klerikët,
Sa shumë duron Nan'shkreta
Me djem mbetun te Mesjeta.
Rjepeni e mos pushoni
Se kështu veten forconi,
Politikanë e pushtetarë
Djem të dijes e ofiçarë,
Kush e zen i pari anën
Rjepeni me hez nanën,
Nga Pashtriku e në Sharr
Mos i leni vend as varr!
 |
| Sabit ISTOGU |
TI NUK JE SHQIPTAR
Ne llogorin me te fuqishem serb ne rrugekryqin e Llaushes, afer Skenderajt nje shqiptari qe kishte shtepin aty afer, I duhej te kalonte gjithnje atypari,per te ardhe deri ne Skenderaj.
Nje dite nje ushtar serb po e pyet: A je ti shqiptar apo magjup,sepse ishte edhe zeshkan.
Jo shqiptar jam,ia kthente ai.
Jo ti ne asnje menyre nuk je shqiptar,I tha serish me vendosmeri ushtari serb.
Pse.Ku po e din ti,ia ktheu i inatosur shqiptari.
Po e di,I tha me force ushtari serb.Sepse me qene ti shqiptare,ishe neper male duke luftur,e nuk kishe ndej I strukur ne shtepi, e koke ulur duke kaluar cdo dite kesaj rruge.
SHTINI PARTIZANT SE NA U KAJT NANA
Teatri I qytetit “Drenica” ne Skenderaj,po e shfate nje mbremje dramin e Josip Reles “Ik,Jak,ik”.Shfaqjen ate mbremje kishin ardhe ta percillnin edhe disa te komitetit.
Ne ate shfaqje luanin ,Bilall Koci,shaqir Bejta e Agim Gashi me duket ne rolin e ushtarve gjermane,kurse une e disa te tjere ne rolet e partizanve e te populates civile.
Ishte nje Skene kur ushtaret gjermanet ashper torturonin popullaten civile,e cila zgjati bajagi shum,kur papritmas prapa skenes vjen drejtori I kultures e na thot.
Ngutuni e shtini partizanet ne skene,e le ti ndjekin gjermanet ,se na u kajn nana.Aata te Komitetit jan ketu duke e shikuar shfaqjen,e mos po na qojn ne burg me I lan ma gjat.
DOKTORI S'KA DIJTE
Kur erdha ne Skenderaj para 30 vjetesh,e kasha kojshi nje komandnat te gjuetarve(Llovaqkagjive).
Nje dite gushti,ku bente vape e madhe,po e shoh me ia dy tre shoke te tij,kurse ai e mbante veshur ne qyrk te trashe.
Cka e ke vesh kete qyerk ne kete vape kaq te madhe? E pyeta.
Jam kane ne banje,e per mos me u ftohe,ma ktheu si me mburrje.
Po a u lave naj dite a si kalove a-po e pyes une.
Jo more,nuk nejta gat,se dokutori nuk me la me hi ne uje te nxehte.
E pse ashtu?,e pyeta serish une.
Paj I kalloxova si jam komandnat i llovaqkagjive,e i kam tri arme,pushken 5-seshe,pushken e gjuetis dhe revolen,e me tha si e paske gjakun shum nalt,e edhe me hy ne uje te nxeht,asht dro si kur te ktehehesh te shtepia,po e vret naj kojshi.
Eeeeee bre kojshi,po doktori nuk paska dijte kurrgje,mos u bej merak hiq.
Pse? Me pyeti.
Sepse ai me pas dijte,s” pari ta kish kqyr prapanicen qfare e ke,e pastaj gjakun.
KAM KUJTU QE NUK E HAN AS QENI
Njefar dilingje,duke vrapuar nate e dite pas partive e duke e spiunuar her tek njera e her tek tjetra,per me e lpi naj asht,nuk kthehej ne shtepi deri rreth mesnate.
Nje nate i del nje qen,dhu kur e sheh se ky por frigohet e po ike,e ndjek mbara dhe kafshon kembeve e prapanices dhe e ben ter gjak.
Kur merr vesh njeni,qe e kishte pase si me te njofshem,shkon me e pa,dhe aty e gjen edhe nanen e tij tu I ba hyzmet.Pasi rrin pak,po i thot atij dhe te emes.
Oj loke,shyqyr bre qe e paska hanger djalin tan qeni,pe edhe shyqyr qe paska pshtu prej tij.
Uuuuu.Qysh shyqyr-ia ktheu nena.
Qebesa shyqyr,se qfar dilingjie e faqezie u kan ba ky, une kam pas kujtu qe as qeni nuk e han ma.
HALLA GJYLE
Ushtria bandite serbe gjate luftes,futet neper shtepit e banorve te fshatit Palac.Aty marrin disa banore te pafajshem,e nder ta edhe hallen time,Gjylen.I dergojn ne stacionin polocoro-ushtarak ne Skenderaj dhe i pyetin radhazi
Kah je-e pyesin hallen Gjyle.
Prej Palaci.
Po me fisin nga je.
Nga poLluzha,u pergjigjet ajo.
Aaaaaaa.Ti koke kusherire e Shaban polluzhes- ?
Jo valla.Aj u kan i vjeter e as nuk e kam njoft as nuk e kam pa najher.
E po ti ateher koke kusherire e Sabit Istogut.
Jo valla-Ai asht i ri,e as ata nuk e kam njoft,e as nuk e kam pa najher
"VETERANI"
MAHIA E MADHE
Njeni me të cilin rrinja shpesh e benim shum mahi, nje dite me takoj në rruge,dhe pasi ndrruam ca llafe me thot:
Më me mua mos u mahit as mos bën hajgare kurrë.A more vesh.
Eu thash me vete,po çka e paska gjet.Nuk me kishte thëene asnjëher kështu.
Po pse bre burrë,çka paska ndodhë?
Nuk ka ndodhë asgj[,por prej sot,jam veterean I luftes.
Auuuuuu bre.Po a për këtë e ke-a?
Po valla,për këte,ma ktheu.
Eu burrë bre.Po prej sodit po niska hajgarja e madhe/ia ktheva.
 |
| Sabit ABDYLI |
PUNA NË ARSIM 1990-1999
Puna nën okupim (1990-1999) më zbardhi flokun, dërrmoi e lodhi. Kush e di sa e sa herë kam parë veten tek me shkonte tym nga maja e kresë. Në objektin e shkollës fillore në Kabash punonim dy shkolla fillore dhe 4 paralele të shkollës së mesme në tri ndërrime. Krijohej tollovi, zhurmë e shtyrje në hyrje të shkollës, korridor e klasa. Nxënës shumë, hapësirë pak. Për thyerjet e zënkat që bëheshin fajësoheshin gjimnazistët (herë herë edhe pa të drejt) dhe përgjegjësi Sabit Abdyli. Klasat me mungesë bankash e karrigesh, shkumësash etj. Ndodhte të mos vinin në punë arsimtarët dhe kjo e rëndonte edhe më shumë mirëvajtjen e mësimit. Ata arsyetoheshin sikur nuk kanë guxuar nga policia ose s'kanë pasur me se të vijnë etj.
Në oborrin e shkollës mblidheshin lloj-lloj hamadreqi, bile kishte edhe të çekuilibruar nga mendja. Më duhej të kërkoja nga nxënësit dëshmi se prindërit e tyre kanë paguar 3%. Kishte prind të papërgjegjshëm, që nuk paguanin dhe mua më duhej t'i largoja nga klasa nxënësit e prindërve në fjalë. Në mesin e tyre nxënës të mirë, të sjellshëm që nuk kisha zemër t'i nxjerr nga klasa. Kjo më torturonte pamëshirshëm. Më erdhi një prind që interesohej për djalin. E pyes në cilën klasë, drejtim... E gjej ditarin dhe lexoj emrat, po nuk e shoh emrin e tij. Më vjen keq po në ketë klasë jap mësim edhe unë po nuk më ka ra ta kem parë djalin tënd, i thash. Qysh, ndërhyri prindi, unë paguaj rregullisht për arsim, përditë e nisi në shkollë djalin dhe ju s'keni evidencë. Haram i keni edhe këto pak para që po ju japim. Mora ditarin dhe eja, i them gjithë nerv prindit, shkojmë në klasë dhe pyesim nxënësit. Si është puna e N.? Ngrihet njëri nga shokët e tij e na tha: N. N. vjen me neve deri te shkolla, po kurrë në klasë nuk hyn. Qy pisi, foli ai sa për ta arsyetuar arrogancën e tij, sa të shkoj në shtëpi ka me pa ai." Shko në dreq të mallkuem, ndërhyra unë, gjithë ketë idhnim ma nxore për fajin e djalit tand" Ditarët e punës i mbanim fshehur, dokumentacionin në shtëpi. Në shkollë shkonim e dilnim prej saj të vetëdijshëm se mund të arrestoheshim nga policia e shtetit që kish ndaluar shkollën shqipe. Më nervozonin sa nuk bëhej kërkesat e tipave (donin të shfrytëzonin situatën) për lëshimin e vërtetimeve e dëftesave për fëmijët pa ardhur në shkollë fare me arsyetimin "larg shkolla, nuk kam mujt me çue, a po e sheh çfarë kohe, po tutna po ma arrestojnë milicija, shkruja qatu hajt se, nuk bahet nami." I mllefosur me këta tipa më ka ndodh të kem reaguar me fjalët: "shkruaje vetë, qaty hajt, mbasi s'po u bëka nami!" Në këto 10 vjet pune (lufte) e vetmja gjë që më mbante të qëndroj ishte ndjenja se po bëja diçka të vlefshme, po mbroja shkollën shqipe, ruaja frymën kombëtare të saj dhe po kryej detyrën për të cilin isha shkolluar e thënë vetës kur e mora për herë të parë ditarin në dorë (shtator, 1968) se do të angazhohem e bëj më të mirën për brezat.
Hallall të gjitha!
 |
| Ali SYLEJMANI |
1. Jam i lodhur edhe pse kam fjetur, jam i merzitur edhe pse dielli qesh .. Unë jam i heshtur edhe pse kam shum për të thën !
* * *
2.Ne jetojmë në një shoqëri ku një mik të vërtetë mund të krahasosh me një 6-she në loto.
* * *
3.Pse njerëzit që vertet ju kuptojnë dhe me të cilët në mënyrë spontane do ta kalonit kohën jetojnë shum larg ?
* * *
4.Nëse dikush një herë ka bërë diçka të gabuar, mos i harroni të gjitha gjërat që ai bëri si duhet përpara!
* * *
5.Është e dhimbëshme kur kujton momentet që kurrë më nuk do të ndodhin, përsëriten !
* * *
6.Mos gjykoni kurrë njerëzit e tjerë se si i tejkalojn dhimbjet dhe problemet që ju kurrë nuk keni përjetuar vet!
* * *
7.Është e mahnitshme kur më në fund mësoheni të thoni jo, se si disa njerëz papritmas nuk janë me miqësorë, por armiqësor!
* * *
8.Nuk është ndryshe delja e zezë, por të bardhat janë të njejta.
* * *
9.Jeta është si një orë që kurrë nuk e di kur do të ndalet!
* * *
10.Ate që e humbni nuk ishte mik i juaji ishte një aktor i mir, por nuk mund të qendrojë përgjithmonë ashtu!
* * *
11.Uji pastron gjithçka, por gjuhën e disa njerëzve nuk mund ta pastroj!
* * *
12.Ka kohë që e pyes vehten pse jamë kaq i pafat dhe i pakënaqur, derisa një zë nga brendia më tha: "sepse keni lënë veten në vendin e fundit"!
* * *
13.A thua prej qkafit është bërë kjo zemër e imja, kur pas të gjith këtyre thyrjeve,padrejtësive e të dhimbjes, ajo ende mund të punojë!
* * *
14.Bëhu më i zgjuar se sa thashethemet dhe jeto jetën tënde!
* * *
15.Më pëlqen kur nuk keni nevojë të ruheni për atë që e thoni para njerëzve, atëherë ju e dini se jeni në shoqëri me miqtë e duhur!
* * *
16. Zavensojeni dëshprimin me besim,mallkimin me shpresë, dhe hidhërimin me dasuri!
* * *
17. Miqët mund të lajmërohen edhe ku nuk kan nevojë për asgjë.
* * *
18. Si mund të flejnë natën ata qē i kanë lenduar njerzit që i kanë dashur më shum se vehtën?
* * *
19. Ështe e kotë të falësh ata që as nuk e dinë se kanë gabuar?
* * *
20. Para se të plakeni hargjojeni rininë ,sepse shum pleqëni kanë rezerva të mdha të dëshirave të pa realizuara të rinise!
* * *
21. Shpesh njeriu për të gjetur rrugën e duhur, duhet të kaloj nëpër rrugë të gabuara!
* * *
22. Nga një herë i gjth shpirti mblidhet në një pikë loti!
* * *
23. Shpirti i qet dhe zemra e pastër jan krihët me të cilët fluturon fati!
* * *
24. Në dhe të huaj e kuptoni sa të vemuar dhe të fortë jeni!
* * *
25. Nuk ka lux më të madh se gjumi i qet dhe shpirti i pastër!
* * *
26. Mos lejoni askend të shetit ne kokën tuaj me kembë të zhytura!
* * *
27. Kush fjaloset me gjarpinjë dhe bertet me hiena, kurr nuk mund ta kuptoj pse hesht luani!
* * *
28. Të jeni të kujdesëshëm me fjalë,sepse fjalët mund të krijojnë dhimbje, dhe ata që i degjojnë kurr nuk i harrojnë...!
* * *
29. Disa mesazhe nuk dergohen kurr edhe pse duhet pa tjetër....Disa njerëz kurr nuk kalojnë pertej krenarisë edhe pse pa tjeter duhet!
* * *
30. Çdo gjë që e mbani në duarë mund ta humbni.... E ate që e mbani në zemër asnjeherë!
* * *
31. Nga një herë njerëzit që ju rrethojnë nuk e kuptojnë rrugën tuaj,nuk është e domosdoshme ,sepse ajo është rruga juaj
* * *
32. Vorroseni të kaluarën,por jo edhe mësimet nga ajo!
* * *
33. Njerzit nga një herë qajnë jo pse janë të dobët,por sepse gjat kohë ishin të fort!
* * *
34. Nuk ka vlerë buzqeshja, kur shikimi është i piklluar!
* * *
35. Kurr mos e harroni njeriun që u tha erdha,kur kishit nevojë përderisa të tjerët mundoheshin të arsyetohen!
* * *
36. Të dobtit hakmerren, të fortit falin,ndërsa të menqurit injorojnē!
* * *
37. Mos vraponi mbas askujt,kush mundet pa ju mundeni edhe jupa te!
* * *
38.Është më së keqi kur të tradhtojn ata për të cilët ti e kishe dhënë jetën!
* * *
39. Ftyra e bukur plaket. Trupi i bukur ndryshon. Por njeriu i mirë mbetet gjothmon i mirër!
* * *
40. Ruani ata njerz që nuk kērkojn asgjē nga ju e kur jan me i keni të gjitha!
* * *
41. Njerzt e mequr i kuptojnë të gjitha, ndërsa budallenjët i dinë të gjitha!
* * *
42.Për gabimet e mia më thuani mua e jo të tjerve,sepse ato duhet ti përmirsoj unë e jo të tjerët!
* * *
43.Zgjidhni njerëzit me të cilët nuk duhet ti zgjidhni fjalët!
* * *
44. Qetësia e shpirtit është gjëja më e qmuar qe mund të ketë njeriu!
* * *
45. Mos harroni se veprat tuaja flasin vetëm për ju e jo për të tjerët!
* * *
46. Ai që ju qmon qmojeni,ai që nuk ju qmon ju prap qmojeni,mos lejoni që tua prish tiparet dhe edukatën e mir tuajen!
* * *
47. I dua njerëzit që janë prezent në jetën time dhe ma bëjnë ate të mrekullueshme,njëkosisht i falenderoj ata që kanë shkuar nga jeta ime dhe ma kanë bêr jetën fantastike!
* * *
48. Mos harroni se as të tjerët nuk janë më të knaqur se ju me jetën , po janë gënjeshtar më të mirë!
* * *
49.Mos lejoni askend tua prish ënndrrat tuaja, sepse askush nuk ju ndihmoi ti ndërtoni ato!
* * *
50. Me tri gjëra nē jetë duhet të mësoheni:
- të mos e lutni askend.
- tê mos i besoni askujt.
- të mos pritni asgjë prej askuj!
